Ο Francis Bacon γεννήθηκε στο Δουβλίνο, 28 Οκτωβρίου 1909, δεύτερο από 5 παιδιά. Ο πατέρας του ήταν στρατιωτικός και η οικογένεια μετακινούταν συνεχώς (1ος Παγκόσμιος Πόλεμος). Έπασχε από άσθμα και αυτό το γεγονός δεν του επέτρεψε να εκπαιδευτεί σωστά.
- Όταν ο πατέρας του στην ηλικία των 16 τον είδε να δοκιμάζει ρούχα της μητέρας του, τον έδιωξε από το σπίτι.
- Ο νεαρός Francis μέχρι τα 19 ταξίδευε μεταξύ Λονδίνου και Βερολίνου. Άρχισε να εργάζεται ως διακοσμητής και σχεδιαστής επίπλων και χαλιών.
- Το 1928 αποφάσισε να γίνει καλλιτέχνης όταν επισκεύθηκε μία έκθεση του Picasso στο Παρίσι.
- Η δουλειά του από το 29-44 ήταν επηρεασμένη από τον σουρεαλισμό, δεν έτυχε όμως της αναγνώρισης των κριτικών.
- Το 1933 εξέθεσε το “Crucifixion” το οποίο συμπεριλήφθηκε στο λεύκωμα Art Now του Herbert Read και πουλήθηκε σε καλή τιμή γεγονός που τον ενθάρρυνε να συνεχίσει το έργο του.
- Κατά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε στη Βρεττανική Αεράμυνα αλλά λόγω άσθματος αποστρατεύθηκε πριν τελειώσει ο πόλεμος και ξαναξεκίνησε τη ζωγραφική.
- Το 1944 ο Bacon εξέθεσε το τρίπτυχο ‘Three Studies for Figures at the Base of a Crucifixion’ στην γκαλερί Lefevre στο Λονδίνο το οποίο συνάντησε τη γενική κατακραυγή λόγω της φρίκης που προκαλούσε στο θεατή, όμως έτυχε της αποδοχής των κριτικών και το έργο συζητήθηκε πολύ στους καλλιτεχνικούς κύκλους. Σήμερα θεωρείται ο σημαντικότερος πίνακας του.
- Μετά τη δημιουργία του ‘Three Studies for Figures at the Base of a Crucifixion’ κατέστρεψε το περισσότερα παλιότερα έργα του (έχουν απομείνει 15 πίνακες) γιατί πίστευε ότι αποτύγχαναν να εκφράσουν τις πεποιθήσεις του για τον κόσμο. Στο έργο αυτό πρωτοεμφανίζονται πολλά από τα χαρακτηριστικά της μετέπειτα δουλειάς του: πολλαπλές εικόνες (συνήθως τρίπτυχα), διαστρεβλωμένα ανθρώπινα σώματα, η αίσθηση άγχους και αποξένωσης τονισμένη και από ένα αχνό πλέγμα-περίγραμμα σαν κλουβί που περιβάλλει τις μορφές του, και τέλος θεματολογία εμπνευσμένη από τη θρησκεία και τη μυθολογία.
- Ο Bacon δεν χρησιμοποιούσε ζωντανά μοντέλα, πάντα ζωγράφιζε είτε με τη χρήση φωτογραφιών πολλές από τις οποίες παρήγγειλε (στον Deakin μέχρι το θάνατό του και kατόπιν στον Edwards) και σκηνοθετούσε, είτε από μνήμης.
- Ο Bacon συχνά ανέφερε οτι χρησιμοποιούσε ως αναφορές το ‘Portrait of Innocent X’ του Velazquez (1650), η τραυματισμένη νοσοκόμα από το ‘The Battleship Potemkin’, οι φωτογραφικές σπουδές ‘The Human Figure in Motion’ του Muybridge (1880), το επιστημονικό εγχειρίδιο ‘Positioning in Radiography’ του Clark και άλλα επιστημονικά εγχειρίδια που απεικόνιζαν ασθένειες του στόματος.
- To 1953, πραγματοποιήθηκε μια έκθεσή του στο που συμπεριέλαβε το έργο «Two Figures», δημιουργώντας μεγάλο σκάνδαλο. Βασιζόταν σε φωτογραφίες επαγγελματιών παλαιστών του Eadweard Muybridge (1830-1904). Τα λευκώματα του Muybridge βρίσκονταν στο εργαστήριό του και τα συμβουλευόταν συνεχώς, όπως εξομολογήθηκε σε συνέντευξή του.
- Αντλούσε πολλές φορές τα θέματά του και από τις προσωπικές του εμπειρίες δημιουργώντας μια μεγάλη σειρά πορτραίτων των φίλων του (Lucian Freud, Isabel Rawsthorne, Michel Leiris), τα οποία φέρουν αξιοσημείωτη συναισθηματική και ψυχολογική ένταση. Ένα από τα πιο συνηθισμένα θέματά του μέχρι το θάνατό του το 1971 ήταν ο George Dyer, το οποίο γνώρισε το 1964. Τον απεικόνιζε συνήθως ως μυώδη αλλά παραμορφωμένο και ευπαθή.
- Το 1971 η ρετροσπεκτίβα του στο Παρίσι είχε μεν τεράστια επιτυχία, αλλά ο ίδιος είπε «οι άνθρωποι γύρω μου πεθαίνουν σαν τις μύγες και δεν μου έμεινε τίποτε άλλο να ζωγραφίσω παρά τον ίδιο μου τον εαυτό».
- Στα μέσα των 1970s, συνάντησε τον John Edwards, ο οποίος αντικατέστησε τον Dyer ως σύντροφο και τον Deakin ως φωτογράφο.
- Δημιουργούσε πολλές εκδοχές του ίδιου θέματος, πολλές φορές μετά από μεγάλες χρονικές περιόδους. Μια εκδοχή του Three Studies for Figures at the Base of a Crucifixion’ εκτέθηκε το 1988.
- Το έργο του Bacon έχει χαρακτηριστεί ως η κορυφαία καλλιτεχνική έκφανση της κατάπτωσης του ανθρώπινου πνεύματος μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν και το έργο του είναι δύσκολο να το ακολουθήσουν άλλοι καλλιτέχνες χωρίς να θεωρηθούν αντιγραφείς επηρέασε μια ολόκληρη γενιά ζωγράφων μεταξύ άλλων τους Julian Schnabel και Damien Hirst.
- Πέθανε στη Μαδρίτη το 1992 από καρδιακή προσβολή.
- Ο John Edwards στον οποίο έδωσε την επιμέλεια της περιουσίας του, δώρισε ένα μεγάλο μέρος του εναπομείνοντος έργου του και το στούντιό του στη Δημοτική Γκαλερί Μοντέρνας Τέχνης του Δουβλίνου.
“An illustrational form tells you through the intelligence immediately what the form is about, whereas a non-illustrational form works first upon sensation and then slowly leaks back into the fact.”
“I feel ever so strongly that an artist must be nourished by his passions and his despairs. These things alter an artist whether for the good or the better or the worse.”
Βασικές Ιδέες
Το αρχικό του έργο περιγράφεται ως Biomorphic Surrealism, κατά τον Bacon «η απεικόνιση της ικανότητας του ανθρώπου για αυτοκαταστροφή».
Ο Bacon ηταν πρωτοπόρος στη εξεύρεση νεών τρόπων για την απεικόνιση της κίνησης στη ζωγραφική αλλά και για και για τη προσέγγιση της ζωγραφικής με την φωτογραφία
Ακολουθούσε παραδοσιακές τρόπους ζωγραφικής και εμπνεόταν από τους κλασικούς. Πίστευε ότι η ζωγραφική έχει μέλλον ακόμα και την εποχή που το μέσο χλευαζόταν από πολλούς (τέλη 1970).
Λιάκος Χαράλαμπος
Follow Us!